Nhục là gì?

"Chúng tôi đi nước ngoài rất nhiều, chúng tôi rất là nhục nhã khi cầm cái hộ chiếu Việt Nam..." Giả sử tôi chỉ nghe 1 câu nói này thôi, tôi cũng sẽ suy nghĩ. Ở đây, tôi không muốn phân biệt đúng sai, chỉ muốn tìm hiều: nhục là gì và vì sao người ta nhục?

Theo tiếng Hán, nghĩa đen "nhục" là thịt. "Nhục thể" là nói về tính xác thịt. Vào thời bao cấp, khi người dân phải xếp hàng nhận thịt từ nhà nước cấp, đã có người chỉ vào miếng thịt nhận được và nói rằng: "Đây là miếng nhục."

Nhục cũng có nhiều loại.

Nhục cho chính mình khi bị người khác phê phán, dè biểu, không tin tưởng. Nhục cho chính mình khi bị người khác chà đạp nhân phẩm và khi cảm thấy nhân cách của mình không được tôn trọng. Biết nhục cho chính mình là điều tốt vì còn biết phân biệt đúng sai, trong thâm tâm còn nhân cách và lòng tự trọng.

Nhục thay cho người khác khi người đó không cần biết mình sai. Bản thân người ấy, vốn sống gần gũi với mình, đã không còn lương tâm và lòng tự trọng. Lấy nhục làm vinh, được người khác nhục thay là gấp 2 lần nhục.

Cha Mẹ cảm thấy nhục với bà con, hàng xóm khi đứa con mình xấu xa, ngỗ ngược. Con cái cảm thấy nhục với chúng bạn khi được biết có người Cha say xỉn, bê tha. Người ta cảm thấy nhục vì người ta yêu. Càng yêu nhiều mà người mình yêu, nơi mình xuất xứ, nơi mình yêu bị xúc phạm hay kém cỏi thì càng cảm thấy nhục.

Nếu là người yêu nước thực sự, làm sao lại không thấy nhục khi hàng chục ngàn thiếu nữ Việt Nam vì đói nghèo mà phải nhắm mắt đưa chân lấy những ông chồng mình không yêu tại Đài Loan, Hàn Quốc… Làm vợ người ta mà cứ như là đi làm con sen đầy tớ! Làm sao không thấy nhục khi hàng trăm ngàn thanh niên Việt Nam phải đi vay mượn hàng trăm triệu đồng để có được cơ may rời làng quê đi làm thuê cho các ông chủ ở ngoại quốc! Chỉ có những kẻ thờ ơ với dân tộc, với con người Việt Nam mới không thấy nhục trước những hoàn cảnh đáng thương đang xảy ra tại đất nước Việt Nam này.

Trải qua dòng lịch sử dựng nước và giữ nước, làm sao người dân Việt có thể vùng lên đấu tranh giải phóng dân tộc nếu trước đó họ không cảm thấy nhục khi phải sống kiếp nô lệ đọa đày? Và hôm nay, với lịch sử 4000 năm, với những con người thông minh chịu khó và thiên nhiên ưu đãi mà đất nước Việt Nam vẫn cứ phải xếp vào diện các nước nghèo. Trong khi đó thì tham nhũng trở thành quốc nạn, sự dối trá, tính hình thức đang là những căn bệnh trầm kha của đất nước. Như thế thử hỏi rằng những con người thực sự yêu đất nước có cảm thấy nhục cho dân tộc mình?

Nhà văn nổi tiếng Nguyễn Huy Thiệp đã nói "càng có tâm lớn càng thấy nhục". Chỉ có những con người vô cảm mới không thấy nhục khi đất nước Việt Nam còn đói nghèo và nhiều tệ nạn, bệnh hoạn. Chỉ có những con người ích kỉ, không còn lương tri mới không cảm thấy nhục, không thấy đau trước nỗi đau khổ của hàng triệu người dân Việt Nam lam lũ.

Nhưng ô hay, hóa ra tất cả chỉ vì miếng nhục. Con người vì miếng nhục, mặc dù đã thừa mứa vẫn bất chấp luân thường đạo lý. Người dân vì miếng nhục phải làm ngơ, tiếp tay cho cái xấu hoặc nhắm mắt đưa chân.

Đảo điên cho thế thái nhân tình.